به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ انتخابات و مشارکت مردم از شاخصه‌های بارز دموکراسی‌خواهی پس از انقلاب اسلامی بوده است. انتخابات در ایران تقریبا هر دو سال یکبار جریانات سیاسی را به تکاپو انداخته و همواره فضای سیاسی-اجتماعی حاکم بر کشور را درگیر خود می‌کنند. اگرچه هنوز احزاب و اشخاص سیاسی فعالیت‌های تبلیغاتی و نشست‌های خود را به طور رسمی آغاز شده است، اما بعضی سیاسیون با حضور در برخی نشست‌ها، کنگره‌ها، دانشگاه‌ها و... در حال آماده شدن برای حضور در میدان انتخابات اسفند 98 هستند و یا برخی دیگر هر چند خود حاضر به شرکت در خط مقدم انتخابات و حضور در بین کاندیداها نیستند اما سعی می کنند تا مهره چینی های خاص خود را در میدان داشته باشند. در سلسله گزارش‌های پیش رو به بررسی و تحلیل شخصیت‌هایی موثر سیاسی طی چند سال اخیر و همچنین به بررسی مواضع سیاسی و عملکرد آنان در سپهر سیاسی ایران خواهیم پرداخت.
در گزارش سوم با عنوان «لابی‌مَن مجلس دوباره به لیست‌ها برمی‌گردد؟» به واکاوی شخصیت، عملکرد و مواضع محمدرضا باهنر در سطح اول سیاست ایران پرداختیم.
در این گزارش به واکاوی شخصیت، عملکرد و مواضع «علی مطهری» خواهیم پرداخت، فردی که سابقه حضور در سه دوره مجلس شورای اسلامی را در کارنامه سیاسی خود دارد.
چرخش سیاسی؛ از اصولگرایی تا اصلاح‌طلبی!
علی مطهری از آن دست شخصیت‌هایی است که شاید در ابتدای ورود به دنیای سیاست، به واسطه فامیلی‌اش مورد توجه مردم و رسانه‌ها قرار گرفته شده باشد ولی پس از ورود به مجلس و درپی موضع‌گیری‌های عجیب و تند، همچنین چرخش سیاسی‌اش از اصولگرایی به اصلاح‌طلبی توجه جریانات مختلف سیاسی را به خود جلب کرد.
دو سال پس از روی کار آمدن دولت نهم احمدی‌نژاد، در اسفند سال 1386 مطهری با چهره اصولگرایی و رفاقت با احمد توکلی، همچنین در مخالفت با اصلاح‌طلبی وارد مجلس هشتم شد.
مواضع سیاسی مطهری در دهه 90 نسبت به جریانات و شخصیت‌های سیاسی، در مقابل مواضع سیاسی‌اش در دهه 70، چرخش 180 درجه‌ای داشته است. آن‌هایی که با نظرات وی پیش از ورود به سطح اول سیاست ایران آشنایی دارند، انتقادات تند او علیه هاشمی رفسنجانی، فرزندانش، حزب کارگزاران و انحراف اصلاح‌طلبان در دولت خاتمی را به‌خاطر می‌آورند.
مطهری به واسطه مواضع تند و محکم علیه انحرافات دولت‌های هاشمی و خاتمی توسط حامیان دولت احمدی‌نژاد برای قرار گرفتن در لیست اصولگرایان در انتخابات مجلس هشتم دعوت شد.
اگرچه رفاقت سیاسی اصلاح‌طلبان با مطهری از همان مجلس هشتم آغاز شد. مخالفت‌های متعدد وی با دولت احمدی‌نژاد و وزرای کابینه‌اش به‌گونه‌ای شد که نمایندگان اصلاح‌طلب پیوندی سیاسی با او بستند. با این تفاسیر وی در یک چرخش سیاسی، سمت و سویی در مخالفت با اصولگرایی را پیش گرفت!
تیغ انتقادات بر گردن دولت‌های هاشمی و خاتمی
آغاز دهه هفتاد با ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی و خاتمی همزمان بوده است و علی مطهری با انتقادات تند و تیز خود نسبت به سیاست‌های این دو دولت در آن سال‌ها، چهره مطرح و موجهی برای خود دست و پا کرد!
در دولت هاشمی که فضای نقد و آزادی بیان نسبت به عملکرد اقتصادی و سیاسی‌اش بسته بود، مطهری انتقادات جدی به این رویه داشت و معتقد بود که این خفقان آزادی بیان موجب شکل‌گیری مفاسد دیگری خواهد شد.
وی در نقد دیگری به رئیس دولت سازندگی، دخالت فرزندان و نزدیکانش در امور اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و... را مطرح کرده و می‌گوید: «مثلا دختر ایشان به چه مجوزی باید آزاد باشد که احکام اسلام را به راحتی زیر سوال ببرد؟ خب این خانم در آن روزنامه‌ای که داشت خیلی راحت نوشت چرا باید دیه مرد دو برابر زن باشد یا چرا حکم اثر چنین و چنان است؟»
در انتخابات ریاست جمهوری 1376 با روی کار آمدن جریان جدیدی با محوریت اصلاحات و خاتمی، حمله روزنامه‌های زنجیره‌ای به احکام اسلامی شدت گرفت. مطهری نیز با انتقادات خود نسبت به این جریان، جزوه‌ای با عنوان «اصلاح‌طلبی» علیه انحرافات فکری اصلاحات منتشر کرد.
مطهری همچنین معتقد بود: «به نظر من لفظ «اصلاحات» و مشتقات آن الان مورد سوء استفاده قرار گرفته و از این واژه خوب و مقدس برای جلب آرای مردم استفاده ناصواب می‌شود. کسانی پیدا شده‌اند که جریان اصلاحات را بستری برای ساقط کردن ولایت فقیه و از بین بردن اساس حکومت دینی می‌دانند، ما که نمی‌توانیم چنین روندی را قبول کنیم».
هاشمی مظلوم بود!
در جریان انتخابات 88، مطهری از محسن رضایی حمایت کرد، ولی در سال 92 در قامت دفاع از هاشمی برآمد که در نهایت برای پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری، بصورت علنی در حمایت از او وارد عرصه شد.
اگرچه پیش از این مطهری در نقل قولی از پدرش گفته بود که روحانیون نباید وارد عرصه انتخابات شوند، ولی در آبان سال 92 گفت: «شهید مطهری گفته‌اند روحانیون بهتر است پست‌های اجرایی دولتی نگیرند مگر در صورت اضطرار.»
مطهری که تا پیش از این در اوایل دولت نهم از احمدی‌نژاد دفاع می‌کرد، از سال 88 به‌بعد مواضع‌اش تغییر کرد. وی در سوالی با این مضمون که "چه شد از احمدی‌نژاد عبور کردید و به هاشمی رسیدید؟" در پاسخ عجیبی گفت: «برای اینکه دیدیم هاشمی مظلوم واقع شده است. 8 سال ایشان تحت تبلیغات تخریبی و فشار بود. همیشه وظیفه داریم از مظلوم دفاع کنیم. به علاوه احساس کردم تفکر ایشان در مسائل اجتماعی و سیاسی، تفکری درست و راه نجات کشور است؛ لذا از ایشات حمایت کردیم.»
فتنه 88؛ احمدی‌نژاد هم مقصر بود!
در ماجرای حوادث پس از انتخابات ریاست جمهوری 1388، مطهری نگاه متفاوت‌تری نسبت به دیگر اصولگرایان داشت و عملکرد هر دو طرف را باعث وقوع فتنه می‌دانست. وی مدعی بود که برنامه‌ای از پیش تعیین شده جهت براندازی نظام تهیه نشده بود، بلکه عملکرد ضعیف و مدیریت نادرست دولت و برخورد حکومت باعث شد تا معترضان به سمت دشمن سوق داده شوند!
مطهری در سال منتهی به انتخابات ریاست جمهوری دهم در اظهاراتی عجیب گفت «90 درصد اصولگرایان می‌گفتند مدیریت احمدی‌نژاد صلاح نیست ادامه داشته باشد، بعد رفتیم روی آقای ولایتی، همه در جلسات خصوصی گفتند این طرح خوب است؛ بنابراین ما با آقای خاتمی و هاشمی هم درباره آقای ولایتی صحبت کردیم تا آن وضع ادامه پیدا نکند ، آنها هم پذیرفتند ولی همه گفتند تمایل آقا به احمدی‌نژاد است. این کار غلطی است که رهبری را در موضوع انتخابات داخل کنیم. یکی از منشأهای فتنه 88 همین تفکر بود که دائم راه افتادند و گفتند نظر آقا به احمدی‌نژاد است. اما این وضعیت در انتخابات 92 اصلاح شد چون خود رهبری این آسیب را درمان کردند و به صراحت فرمودند نظر من را هیچ کس نمی‌داند».
اگرچه وی همچنان معتقد است که موسوی، کروبی و خاتمی نظام و انقلاب را قبول دارند و اشکال اصلی متوجه احمدی نژاد است که باعث بروز این اختلافات در کشور شد؛ «آنها اصل انقلاب و نظام را قبول دارند، رهبری را هم قبول دارند فقط این وسط آقای احمدی‌نژاد آمد و کشور را به هم ریخت و همه را به جان یکدیگر انداخت!»
مطهری با اشاره به مناظره 13 خرداد بین موسوی و احمدی‌نژاد که آن را از عوامل اصلی و جرقه فتنه می‌داند، گفت: «اگر آقای موسوی و کروبی و احمدی‌نژاد همان ماه‌های اول به طور همزمان محاکمه علنی می‌شدند، فتنه همان روزها تمام شده بود...»
برخورد با بدحجابی؛ تفکیک جنسیتی دانشگاه‌ها!
در حوزه قانون حجاب در جامعه، دیدگاه مطهری بر دخالت مستقیم دولت است؛ می‌گوید: «گذشته از کار فرهنگی و اینکه مردم باید خود با اختیار و اراده خود حدود عفاف و حجاب را رعایت کنند - البته حدود نود و پنج درصد مردم به خوبی رعایت می کنند - همیشه در جامعه افرادی هستند که تحت تاثیر فرهنگ غربی و شبکه های ماهواره ای و یا به عنوان عکس العمل سیاسی حدود عفاف و حجاب را رعایت نمی کنند و لازم است دولت دخالت کند.»
البته مطهری عملکرد نامطلوب دولت دهم در برخورد با بدحجابی و ولنگاری فرهنگی را باعث آزاد شدن تحریک جنسی در جامعه دانسته و به همین دلیل تأسیس کاباره و کلوپ شبانه را به دولت پیشنهاد داده بود!
اگرچه نظرات کارشناسی مطهری به همین‌جا ختم نشد، بلکه وی درمورد فضای اخلاقی در دانشگاه‌ها از منتقدین وضعیت ناهنجار و خواستار تفکیک دانشجویان دختر و پسر در دانشگاه‌ها است.
مطهری که منتقد وضع موجود بوده به دولت وقت پیشنهاد می‌دهد؛ «در ورودی دانشگاه‌های سطح کشور افرادی گماشته شوند تا از ورود افراد بدحجاب جلوگیری کنند. چرا که محیط دانشگاه محل حضور دانشجویان بد حجاب و محل تحریک غریزه جنسی نیست و دولت هم نباید برخورد با این افراد را به دانشجویان متدین واگذار کند بلکه خود دولت باید ساز و کاری فراهم نماید تا در مبادی ورودی دانشگاه‌ها از ورود افراد بدحجاب اعم از دختر و پسر جلوگیری شود.»
فحاشی به نماینده مجلس و یک منتقد!
حواشی مربوط به مطهری تمامی ندارد، وی شهریور 97 پس از سخنرانی در مراسمی به مناسبت عید غدیر شرکت کرد. موضوع انتخابی سخنرانی توسط مطهری باعث شد تا یکی از افراد حاضر در مراسم انتقادات تندی به او داشته باشد. این فرد معتقد بود که مطهری به عنوان نائب رئیس مجلس شورای اسلامی نباید درباره عید غدیر صحبت کند بلکه باید به مشکلات اقتصادی مردم بپردازد. پس از این انتقادات، مطهری نیز با لحن تند، منتقد را احمق و نادان خطاب کرد!
ادبیات توهین‌آمیز مطهری دارای سابقه بوده، چرا که وی تیرماه 89 در مخالفت با فوریت طرح معتبر بودن اساسنامه جدید دانشگاه آزاد، با خواسته بیش از 150 نماینده مخالفت کرد. وی سپس با متهم کردن منتقدان اقدام اخیر مجلس به استفاده ابزاری از بیانات رهبر انقلاب، در سخنانی عجیب گفت: آقای حسینیان در صحبت‌های خود گفتند به این طرح رای بدهید تا مشکلات اصولگرایان حل شود اما باید گفت اصولگرایان هیچ مشکلی جز شما و امثال شما و آقای کوچک‌اف ندارند!
پس از این سخنان، کوچک‌زاده به نشانه اعتراض به این اهانت، یک شی را به سمت مطهری پرتاب کرد، مطهری نیز کوچک زاده را با عباراتی مانند «خفه شو، بتمرگ سر جات، پفیوز و...» مورد حمله لفظی قرار داد!
مخالفت با شفافیت آراء نمایندگان مجلس
نایب رئیس سابق مجلس در آذرماه سال گذشته طی سخنانی در دانشگاه قم درباره مسأله عدم شفافیت آراء نمایندگاه مجلس گفت: متاسفانه کشور ما هنوز آمادگی این مسأله را ندارد که نمایندگان آراء خود را به صورت شفاف مطرح کنند، اما شخصاً از آشکار ساختن آراء خود، هیچ ترس و واهمه‌ای از کسی ندارم...در مصاحبه‌های خود نیز مکرر گفته‌ام که در ابراز آراء خود مخالف شفافیت نیستم اما هنگامی که نماینده یک شهرستان رأی خود را اعلام می‌کند و پس از آنکه به شهرستان خود برمی‌گردد، در نماز جمعه به او حمله می‌شود و شیشه خودروی او را می‌شکنند، در این هنگام شفافیت به صلاح نیست؛ چراکه حریت نماینده باید حفظ شود و چه‌بسا حریت نماینده در چنین شرایطی بالاتر از شفافیت اوست.
از مطهری 91 تا مطهری 98!
مطهری که پیش از این، دولت احمدی‌نژاد را مسبب اصلی گرانی و افزایش مشکلات اقتصادی می‌دانست و صحبتی از تحریم‌های شدید در سال‌های 90 تا 92 به میان نمی‌آورد، در دولت روحانی معتقد است که دلیل اصلی گرانی‌ها در بازار، فشار خارجی و تحریم‌ها است! او معقتد است: «...همه کاستی‌ها و مشکلات مالی و معیشتی به سبب تصمیم غلط مدیران نیست و با وضعیت فعلی هر دولت دیگری نیز بر مسند کار بود شرایط همین‌گونه رقم می‌خورد.»
مطهری، مهرماه 91 در سخنانی نسبت به اظهارات احمدی‌نژاد درباره وضعیت بازار ارز گفت: «احمدی‌نژاد درباره نابسامانی بازار ارز که اواخر سال ۹۰ آغاز شد و تا امروز ادامه دارد، به عنوان تصمیم گیر اصلی در این موضوع، هیچ مسئولیتی را بر عهده نگرفت و همه مسئولیت را متوجه فشارهای خارجی و اخلال گران داخلی کرد در حالی که این درست نیست. بهتر بود آقای احمدی‌نژاد یک عذرخواهی می‌کرد و می‌گفت البته فشارهای خارجی و داخلی هم مؤثر بوده است. متاسفانه در کشور ما فرهنگ عذرخواهی وجود ندارد و مخصوصاً در این دولت دائم می‌گویند ما مدیرترین و پاک‌ترین و بهترین هستیم و همه اشکالات در خارج از دولت است.»
مطهری در همان سال به بهانه گرانی قیمت دلار، برای دومین بار طرح سؤال از رئیس دولت را هم کلید زد چرا که معتقد بود سیاست‌های احمدی‌نژاد عامل افزایش قیمت دلار شده و تحریم‌ها تأثیری نداشته است.
مطهری درباره علت طرح آن سؤال این‌طور گفته بود: وقتی نرخ ارز بالا رفت و دارایی مردم نصف و یک‌سوم شد این موضوع درد جامعه و سؤال نمایندگان و مردم است و طبیعی است که سؤال مردم را مطرح کنیم. به دنبال این هستیم که روشن شود این مسائل صرفاً آثار تحریم‌هاست یا اینکه سوء مدیریت و تعلل‌ها هم دخیل بوده است. نباید مردم را نادیده بگیریم باید مردم در جریان امور قرار بگیرند و این از آثار این سئول خواهد بود.
اگرچه طرح سؤال از رئیس جمهور با تذکر رهبر انقلاب، لغو شد.
دولت دهم در سال ۱۳۹۱ قصد افزایش قیمت حامل‌های انرژی را داشت که با مخالفت مجلس، منتفی شد. در آن زمان، مطهری معتقد بود؛ «دولت بدون اجازه مجلس فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها را اجرا و قیمت کالاها را افزایش دهد، باید رئیس‌جمهور را استیضاح و عدم‌کفایت سیاسی وی را مطرح کرد.»
آنچه که تأمل برانگیز است، تمامی موضوعاتی که مطهری به عنوان سوءمدیریت دولت دهم در تنظیم بازار ارز، طرح گرانی بنزین در چارچوب هدفمندی یارانه‌ها و افزایش قیمت دلار مطرح کرده در دولت روحانی به‌طرز شگفت‌انگیزی افزایش چندین برابر داشته و ۱۸ میلیارد دلار منابع ارزی کشور به هدر رفت، اما این نماینده همیشه منتقد، جز سکوت اقدام دیگری نکرد!
پای ثابت انتخابات!
چند ماه گذشته مجلس قانونی را به تصویب رساند که طی آن نمایندگانی که سه دوره در مجلس حضور داشتند برای بار چهارم اجازه کاندیداتوری را ندارند؛ اگرچه شورای نگهبان این قانون را تایید نکرد و مطهری که سه دوره حضور در مجلس را در کارنامه سیاسی خود دارد برای چهارمین حضور در مجلس مشکلی نخواهد داشت!
مواضع عجیب و سابقه سیاسی مطهری به‌گونه‌ای بوده که وی در هر دوره‌ای برای مجلس کاندید شده، ابتدای کار تایید صلاحیت نمی‌شود. حتی برای انتخابات مجلس هشتم، صلاحیت مطهری تایید نشد و پس از رایزنی‌های متعدد، شورای نگهبان صلاحیت او را برای حضور در انتخابات تایید کرد.
مطهری پیرامون انتخابات مجلس یازدهم معتقد است که کنار کشیدن اصلاح‌طلبان در این زمینه به ضرر خودشان و کشور است. چرا که اصلاح‌طلبان باید به طور فعال در انتخابات شرکت کنند و حتی با معتدل‌ها ائتلاف کنند تا کرسی‌های بیشتری را در مجلس آینده به دست بیاورند.
وی همچنین درباره تحریم انتخابات و کاهش مشارکت مردم گفت: به هر حال اگر تحریم انتخاباتی کنند قطعاً مشارکت مردم کاهش خواهد یافت همانطور که اکنون هم بخشی از مردم خیلی تمایلی به شرکت در انتخابات ندارند؛ لذا ما نباید به این دامن بزنیم.
گزارش از یاسین قاسمی
